Avrupa bankacılık sisteminin krizle mücadele reçetesi
İtibarenEuronews
Yayınlanma tarihi
Çoğumuz banka, bankacılık birliği gibi kelimeleri duyduğumuzda dikkat etmiyoruz çünkü bunların hayatımıza hiçbir etkisi olmadığını düşünüyoruz.
Ben Maithreyi Seetharaman’ım. Bu hafta Reel Ekonomi’de Avrupa bankacılık sistemindeki değişikliklere bakacağız. Yeni düzenlemeler bankaları daha güvenli hale getiriyor mu? Sana ve bana daha fazla borç verebilir mi? Vergi mükelleflerinin yükünü hafifletiyor mu?
Hepimizin bildiği gibi zor zamanlar geçiren sorunlu bankalar, işletmelere ve size kredi vermekte zorlanıyor. Bankaların reel ekonomiye kredi vermesini teşvik eden yeni düzenleme hakkında bilgi almak üzere Brüksel’deyiz. Konuğumuz Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis. O, Euro politikası ve finansal istikrardan sorumlu
“Nedir bu yeni kurallar? Bana açıklayabilir misin?”
Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis
“İşler ters giderse, bankacılık sisteminin hatalarından dolayı ilk ödeme yapanlar vergi mükellefleri olmayacak. İkinci olarak, Avrupa bankacılık sektöründeki çeşitliliği korumak ve daha geniş kredi vermek istiyoruz. Sistemik açıdan önemli küresel bankalar yeterli kaynağa sahip, işler yolunda gitmezse sorunu çözebilirler. Aynı zamanda ekonomiye, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelere kredi vermeyi kolaylaştırarak bu sorunu çözecek düzenlemeler yaptık.”
euronews:
“Vatandaşlara bankalarımızın daha fazla kredi verdiğine dair güvence veren özel bir şey var mı?”
Valdis Dombrovskis:
“İstikrarlı bir net borç verme oranı, ticaret defterinin temelden elden geçirilmesi gibi öneriler var. Bu önlemler bankacılık sektöründeki risklerin azaltılmasına hizmet ediyor. Riskleri azaltırken borç vermeyi nasıl kolaylaştıracağımızı görmemiz gerekiyor. Yasayı değiştirmeyi hedeflediğimiz alanlardan biri, örneğin küçük ve orta ölçekli işletmelere borç veren bankaların sermayesini ve diğer gereksinimlerini azaltmaktır. Aynı şey, farklı finansal piyasa oyuncuları altyapı projelerine veya altyapı şirketlerine mali destek sağladığında da geçerlidir.”
euronews:
“Bu teklifler Avrupa bankalarıyla yapılan derinlemesine görüşmelerin sonucudur. Düzenlemeler son yıllarda stres testleri ile yapıldı. Ancak küçük ve orta ölçekli işletmeler hâlâ borç almakta zorlanıyor. Yatırımcılar bankaların sağlığı konusunda endişeli görünüyor.”
Guillaume Desjardins, euronews:
“Temmuzdaki stres testinin ardından bankaların iyi durumda olduğunu düşündüm. Avrupa bankacılık sistemi tarafından izleniyorlar. Acaba bankamda işler hâlâ iyi mi? Buradaki herkes sakin görünüyor. Peki yatırımcılar neden endişeli? Banka hisseleri yılbaşından beri yükselişte.”
Kötü performans gösteren İtalyan bankalarının ve Avrupa’nın en büyük bankalarının cezalandırılması, Pascal Bernachon gibi yatırımcıları da belirsizlik içinde bırakıyor.
“Bankaların içlerine baktığımızda sonuçları yeşil aralıkta mı?”
Pascal Bernachon, Direktör KBL Richelieu:
“Bankaların karlılığı önceki dönemlere göre eski oranlardan düşük. Peki neden? Düzenleyici açıdan bakıldığında bunun olumsuz bir faktör olduğunu görüyoruz. İkinci faktör ise şirketlerin sadece bankacılık sistemi içerisinden değil, doğrudan piyasadan da fon bulmaya başlaması. Geçmişten gelen şeyleri de görüyoruz. Deutsche Bank’ı gösterdiniz. Bu bankaya 15 milyar dolar ceza kesildiğini unutmayalım.”
euronews:
“Avrupa’daki bu bankalardan 13’ü çok büyük ve çok önemli. Bu yüzden onların bu şekilde batmasına izin veremeyiz. Bunlara ‘sistematik bankalar’ deniyor. Bu da demek oluyor ki bir sorun olduğunda vergi mükellefleri ödüyor.”
Ekonomik büyüme bağlamında vergi mükelleflerinin borcunu borçla nasıl dengelersiniz? Bu sorunun cevabını almak için Avrupa Bankacılık Otoritesi’nden Piers Haben ile konuştuk:
“Bankalar hakkındaki bilgiler, eski sorunlarını çözüp sürdürülebilir bir geleceğe doğru adım atmaları açısından kritik önem taşıyor. Tüm çalışmalar bize, iyi sermayeye sahip bankaların hem iyi hem de kötü zamanlarda kredi verebildiğini gösteriyor. Zayıf sermayeye sahip bir banka, reel ekonomide kredi sağlama yeteneğinden yoksundur.”
Maithreyi: Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis hâlâ bizimle.
euronews:
“Bu yeni teklifler bankacılık sistemindeki borç verme sistemini nasıl etkileyecek? Ulusal hükümetler buna nasıl tepki verecek?”
– Dombrowski:
“Öncelikle bankaların reel ekonomiye kredi vermesi gerektiği ortada. Bu finansmanı da çekmeleri gerekiyor. Önerilerimizden biri de bankaların kaynaklarını artırmalarını zorunlu kılmak. Bankaların yeterli kreditöre sahip olması gerektiğini söylüyoruz. Bu, gerektiğinde bankaların zararlarını karşılayacak bir sistem. Bu yüzden bu sisteme ‘kefalet’ diyoruz. Bu, vergi mükelleflerinin verdiği kamu finansmanına karşı çıkan bir yapı.”
euronews:
“Bu düzenlemelerin Avrupa bankalarını güçlendireceğini düşünüyor musunuz?”
– Dombrowski:
“Basel III düzenlemesinin tamamlanması çekirdek sermaye gereksinimlerinin tamamen artmasına yol açmamalı. Öncelikle güçlü ve istikrarlı bir bankacılık sistemine ihtiyacımız var. Kriz öncesi modele dönmemeliyiz. Bankaların serbestleşmesi ve aşırı risk alması gibi durumlardan bahsediyorum. Birçok ülkede hala bankacılık sektöründe sorunlu kredilerin yüksek düzeyde olduğunu görüyoruz. Sorunu çözmek için bu ülkelerle yakın işbirliği içinde çalışarak bankaların yeni kredi vermesini engelliyoruz.”
euronews:
“Bunun sonunda herkesi Avrupa Mevduat Sigorta Programı’nın (EDIS) varlığına ikna edeceğini düşünüyor musunuz?”
– Dombrowski:
“Halihazırda tek bir denetim sistemimiz var. Tek karar alma mekanizması ve Avrupa Mevduat Sigorta Programı, bankacılık birliğinin üçüncü ayağını oluşturuyor. Umarım risk azaltıcı tedbirlerimiz ve Avrupa Mevduat Sigorta Programı konusunda bir sonuca varabiliriz.”
